Ở thời điểm hiện tại, đầu tư trái phiếu được đánh giá là một trong những hình thức đầu tư an toàn và hiệu quả nhất, đặc biệt là ở những thời điểm mà nền kinh tế có dấu hiệu khủng hoảng hay các biến động khó lường thì đầu tư loại hình này vẫn được coi là cách đầu tư đảm bảo, hạn chế tối đa các rủi ro có thể gặp phải. Tuy nhiên, trên thực tế thì không nhiều người có thể hiểu rõ và thường nhầm lẫn các khái niệm trái phiếu và cổ phiếu. Do đó, trong bài viết dưới đây Magazinesusa sẽ giải thích kỹ càng hơn để phân biệt rõ ràng cả hai.
Những điều cần biết về trái phiếu
Trái phiếu là gì?
Trước tiên, để có thể tìm hiểu kỹ, sâu hơn về trái phiếu cũng như đưa ra những nhân xét, phân biệt giữa trái phiếu và cổ phiếu thì các bạn cần biết khái niệm cơ bản. Hiểu một cách đơn giản nhất thì trái phiếu chính là một loại giấy chứng nhận có chức năng xác định số tiền, tài sản mà người nợ cần phải trả cho người đang sở hữu tương ứng. Tất nhiên, số tiền cũng như thời gian, thời hạn cần thanh toán đều được quy định rõ.
Các đặc điểm cơ bản của trái phiếu
Nhìn chung, trái phiếu là một loại giấy chứng nhận đặc biệt, chính vì thế nên nó cũng có những đặc điểm hết sức riêng biệt, khác xa so với các loại chứng nhận thông thường. Theo quy định chung, chúng được phát hành bởi một doanh nghiệp được coi là trái phiếu doanh nghiệp và được phát hành bởi những tổ chức nhà nước được coi là trái phiếu chính phủ hoặc được gọi theo cách khác là công trái.
Về cơ bản, mọi cá nhân hoặc tổ chức bất kỳ đều có quyền sở hữu các loại trái phiếu doanh nghiệp hoặc chính phủ. Thông thường, trên các tờ giấy này sẽ được điền đầy đủ thông tin của trái chủ – cũng tức là người, tổ chức đã phát hành trái phiếu đó. Tuy nhiên, theo quy định thì trái chủ không phải chịu bất cứ một trách nhiệm nào trong việc sử dụng nguồn vốn vay được và các nhà phát hành cần phải có trách nhiệm thanh toán đầy đủ số nợ đối với người cho vay theo các hợp đồng trước đó.
Theo bản chất, trái phiếu thực tế là một loại giấy chứng nhận cho vay nợ, chính vì thế nên đối với những ai đang sở hữu trái phiếu doanh nghiệp thì có một nguy cơ rủi ro có thể xảy ra đó chính là trường hợp các doanh nghiệp phá sản. Tất nhiên, trong trường hợp cụ thể này thì tất cả các cổ phần, tài sản của công ty đó sẽ được ưu tiên thanh toán trước cho những ai đang nắm giữ. Số tài sản, cổ phần còn lại sau khi thanh toán hết mới được chia lại cho các cổ đông của công ty đó.
Các loại trái phiếu cơ bản
Nhìn chung, có rất nhiều loại khác nhau và cũng có rất nhiều yếu tố giúp chúng ta có thể phân chia các loại khác nhau chẳng hạn như:
– Phân loại trái phiếu theo đối tượng phát hành.
Đối tượng phát hành cũng là một trong những yếu tố cụ thể nhất để chúng ta có thể phân loại chúng. Về cơ bản thì chúng được chia thành hai loại đó là trái phiếu do chính phủ hoặc các cơ quan, tổ chức thuộc chính phủ phát hành và trái phiếu doanh nghiệp.
Trái phiếu chính phủ được phát hành với mục đích chính đó là huy động, tận dụng tối đa nguồn tiền dư thừa, nhàn rỗi trong nhân dân để sử dụng, tạo ra các giá trị thiết thực hơn. Nguồn tiền huy động được tư trái phiếu chính phủ sẽ được sử dụng cho các hoạt động chung của chính phủ như xây dựng, kiến thiết quốc gia.
Trái phiếu doanh nghiệp là loại nợ do các doanh nghiệp, công ty và tổ chức tư nhân phát hành. Về cơ bản thì giấy nợ doanh nghiệp cũng được sử dụng trên nguyên tắc tận dụng nguồn tiền nhàn rỗi của người dân, tuy nhiên mục đích chủ yếu được sử dụng đó là thực hiện các hoạt động, dự án của doanh nghiệp.
– Phân loại trái phiếu theo lợi tức
Một trong những cách cơ bản nhất để phân biệt đó chính là lợi tức. Theo cách phân loại này, chúng ta sẽ có 3 loại giấy nợ sau:
Loại cố định lãi suất, loại này có lãi suất nhất định theo một tỷ lệ nào đó được ghi theo hợp động có sẵn.
Có lãi suất thay đổi, biến động. Nguồn lãi suất của trái phiếu này không cố định mà được tính theo một hệ tham chiếu khác, tùy theo tình hình thay đổi của hệ tham chiếu đó mà lãi suất sẽ thay đổi theo.
Cuối cùng, mọi người cũng có thể mua loại không có lãi suất, tức là sở hữu loại này không mang tới cho chúng ta một nguồn lãi suất trực tiếp nào nhưng bù lại thì người sở hữu sẽ nhận được những ưu đãi riêng biệt trong quá trình mua các đợt sau đó.
Bên cạnh hai cách phân chia trên, chúng ta còn có thể phân loại chúng theo các nguyên tắc khác như hình thức và tính chất… Tuy nhiên, phân loại theo lợi tức và đối tượng phát hành vẫn là hai các cơ bản nhất.
Phân biệt giữa trái phiếu và cổ phiếu.
Tổng quan về trái phiếu và cổ phiếu.
Để có thể phân biệt một cách rõ ràng giữa hai thì đầu tiên chúng ta cần phải tìm hiểu thật kỹ càng về hai khái niệm này.
Bên cạnh đó, cổ phiếu lại là một hình thức xác nhận lợi ích, quyền lợi cảu người sử hữu cổ phiếu đối với tổ chức phát hành ra cổ phiếu đó. Do đó, người sở hữu cổ phiếu sẽ có quyền, lợi ích nhất định đối với tổ chức phát hành hoặc các công ty, doanh nghiệp. Vì thế, lợi ích thu được từ cổ phiếu sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào tình hình kinh doanh, lợi nhuận của công ty, doanh nghiệp.
Phân biệt trái phiếu và cổ phiếu.
Các đặc điểm giống và khác nhau giữa trái phiếu và cổ phiếu
Trên thực tế, cả hai có ý nghĩa hoàn toàn khác nhau, tuy nhiên thì cả hai đều có những điểm giống và khác nhau, điều này khiến cho không ít người thường xuyên mắc sai lầm trong việc phân biệt chúng.
Các đặc điểm giống nhau của hai loại giấy này:
– cả hai đều là một loại tài sản của người sở hữu, do đó chúng ta hoàn toàn có thể bán, sang nhượng, thế chấp hoặc thừa kế giống như tất cả những tài sản thông thường khác.
– Người sở hữu một trong hai đều nhận được lợi nhuận, lãi suất dù theo nhiều hình thức hay cách tính khác nhau.
– Cả hai đều được coi là các phương tiện giúp các đơn vị, tổ chức phát hành thu hút nguồn vốn một cách hiệu quả, hợp pháp.
– Cả hai đều thể hiện thông qua các hình thức như chứng chỉ, dữ liệu điện tử hoặc bút toán.
Ngoài ra, để có thể phân biệt một cách rõ ràng giữa thì chúng ta cần dựa vào những điểm khác nhau cơ bản sau đây:
– Đối tượng phát hành. Trái phiếu được phát hành bởi các đối tượng như tổ chức chính phủ hoặc doanh nghiệp còn cổ phiếu được phát hành bởi các công ty cổ phần.
– Khác biệt bản chất: Về bản chất thực sự, trái phiếu được coi là các khoản nợ, không có khả năng làm tăng trưởng nguồn vốn doanh nghiệp. Ngược lại, cổ phiếu lại có khả năng tăng số vốn của một công ty phát hành.
– Nguồn lợi tức: Nguồn lợi tức thu được là các khoản tiền lãi, lợi tức thu được từ cổ phiếu là nguồn lợi nhuận từ hoạt động của công ty sau khi đã tính thuế.
– Quyền lợi của người sở hữu. Người sở hữu trái phiếu không có quyền biểu quyết hoặc đều cử, ứng cử trong các hoạt động của tổ chức phát hành. Người sở hữu cổ phiếu được coi là một cổ đông của doanh nghiệp, có quyền tham gia biểu quyết, bầu cử hoặc các hoạt động khác của tổ chức.
– Khi công ty, doanh nghiệp bị giải thế, số tài sản của công ty sẽ được ưu tiên chi trả cho người sở hữu trái phiếu sau đó mới đến các cổ đông sở hữu cổ phiếu.
– Thời hạn. Thời hạn được quy định rất rõ ràng trong hợp đồng. Ngược lại, cổ phiếu là loại tài sản không có thời hạn và không thể hoàn trả một cách trực tiếp.
Về cơ bản, đầu tư trái phiếu và cổ phiếu hiện nay đang là một lĩnh vực thu hút được sự quan tâm của rất nhiều người bởi lợi nhuận cũng như sự an toàn mà nó mang lại. Tuy nhiên, trên thực tế thì cả hai luôn có những sự khác biệt vô cùng rõ ràng mà mọi người cần biết cách phân biệt trước khi tiến hành đầu tư.