Ở thời điểm hiện tại, đầu tư trái phiếu được đánh giá là một trong những hình thức đầu tư an toàn và hiệu quả nhất, đặc biệt là ở những thời điểm mà nền kinh tế có dấu hiệu khủng hoảng hay các biến động khó lường thì đầu tư loại hình này vẫn được coi là cách đầu tư đảm bảo, hạn chế tối đa các rủi ro có thể gặp phải. Tuy nhiên, trên thực tế thì không nhiều người có thể hiểu rõ và thường nhầm lẫn các khái niệm trái phiếu và cổ phiếu. Do đó, trong bài viết dưới đây Magazinesusa sẽ giải thích kỹ càng hơn về khái niệm trái phiếu là gì?
Những điều cần biết về trái phiếu
-
Trái phiếu là gì?
Trái phiếu là gì?
Trái phiếu là một loại chứng khoán nợ, là một hợp đồng vay giữa người mua trái phiếu (trái chủ) và người phát hành trái phiếu (bên đi vay). Theo hợp đồng này, người phát hành có nghĩa vụ trả cho người mua trái phiếu số tiền gốc đã vay cộng với lãi suất theo thỏa thuận trong một khoảng thời gian nhất định.
Ví dụ: Công ty ABC phát hành trái phiếu với mệnh giá 100 triệu đồng, lãi suất 10%/năm, kỳ hạn 5 năm. Như vậy, nhà đầu tư mua trái phiếu của Công ty ABC sẽ nhận được 10 triệu đồng lãi suất/năm trong vòng 5 năm, và nhận lại 100 triệu đồng gốc khi trái phiếu đáo hạn.
Trái phiếu là một kênh đầu tư an toàn và mang lại lợi nhuận ổn định, phù hợp với những nhà đầu tư có nhu cầu thu nhập thụ động và không muốn chịu nhiều rủi ro.
Các đặc điểm cơ bản của trái phiếu
Nhìn chung, dây là một loại giấy chứng nhận đặc biệt, chính vì thế nên nó cũng có những đặc điểm hết sức riêng biệt, khác xa so với các loại chứng nhận thông thường. Theo quy định chung, chúng được phát hành bởi một doanh nghiệp được coi là trái phiếu doanh nghiệp và được phát hành bởi những tổ chức nhà nước được coi là trái phiếu chính phủ hoặc được gọi theo cách khác là công trái.
Về cơ bản, mọi cá nhân hoặc tổ chức bất kỳ đều có quyền sở hữu các loại trái phiếu doanh nghiệp hoặc chính phủ. Thông thường, trên các tờ giấy này sẽ được điền đầy đủ thông tin của trái chủ – cũng tức là người, tổ chức đã phát hành trái phiếu đó. Tuy nhiên, theo quy định thì trái chủ không phải chịu bất cứ một trách nhiệm nào trong việc sử dụng nguồn vốn vay được và các nhà phát hành cần phải có trách nhiệm thanh toán đầy đủ số nợ đối với người cho vay theo các hợp đồng trước đó.
Theo bản chất, trái phiếu thực tế là một loại giấy chứng nhận cho vay nợ, chính vì thế nên đối với những ai đang sở hữu trái phiếu doanh nghiệp thì có một nguy cơ rủi ro có thể xảy ra đó chính là trường hợp các doanh nghiệp phá sản. Tất nhiên, trong trường hợp cụ thể này thì tất cả các cổ phần, tài sản của công ty đó sẽ được ưu tiên thanh toán trước cho những ai đang nắm giữ. Số tài sản, cổ phần còn lại sau khi thanh toán hết mới được chia lại cho các cổ đông của công ty đó.
Các loại trái phiếu
Có nhiều loại trái phiếu khác nhau, được phân loại dựa trên các tiêu chí như:
Theo tổ chức phát hành
- Trái phiếu chính phủ: đây là loại trái phiếu do Chính phủ phát hành nhằm huy động vốn cho các mục đích quốc gia như xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế xã hội,… Trái phiếu chính phủ được xem là loại trái phiếu an toàn nhất do được Chính phủ bảo lãnh.
- Trái phiếu doanh nghiệp: Là loại trái phiếu do các doanh nghiệp phát hành nhằm huy động vốn cho các mục đích kinh doanh như mở rộng sản xuất, đầu tư tài sản cố định,… Trái phiếu doanh nghiệp có mức độ rủi ro cao hơn trái phiếu chính phủ, tùy thuộc vào uy tín và khả năng tài chính của doanh nghiệp phát hành.
- Trái phiếu ngân hàng: Là loại trái phiếu do các ngân hàng phát hành nhằm huy động vốn cho các hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Trái phiếu ngân hàng có mức độ rủi ro thấp hơn trái phiếu doanh nghiệp, do ngân hàng có nguồn vốn ổn định và được kiểm soát chặt chẽ bởi Ngân hàng Nhà nước.
- Trái phiếu địa phương: Là loại trái phiếu do các địa phương phát hành nhằm huy động vốn cho các dự án phát triển kinh tế – xã hội của địa phương. Trái phiếu địa phương có mức độ rủi ro cao hơn trái phiếu chính phủ, do phụ thuộc vào tình hình kinh tế – xã hội của địa phương phát hành.
Theo thời hạn
- Trái phiếu ngắn hạn: đây là loại trái phiếu có thời hạn dưới 1 năm. Trái phiếu ngắn hạn thường được sử dụng để huy động vốn ngắn hạn cho các mục đích như vay ngắn hạn, bù đắp thiếu hụt ngân sách,…
- Trái phiếu trung hạn: Là loại trái phiếu có thời hạn từ 1 đến 10 năm. Trái phiếu trung hạn thường được sử dụng để huy động vốn trung hạn cho các mục đích như đầu tư tài sản cố định, phát triển dự án,…
- Trái phiếu dài hạn: Là loại trái phiếu có thời hạn trên 10 năm. Trái phiếu dài hạn thường được sử dụng để huy động vốn dài hạn cho các mục đích như xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế xã hội,…
Theo lãi suất
- Trái phiếu lãi suất cố định: Là loại trái phiếu có lãi suất được xác định trước và không thay đổi trong suốt thời hạn trái phiếu.
- Trái phiếu lãi suất thả nổi: Là loại trái phiếu có lãi suất được điều chỉnh theo lãi suất thị trường trong từng kỳ.
- Trái phiếu lãi suất chiết khấu: Là loại trái phiếu được phát hành với giá thấp hơn mệnh giá và nhà đầu tư sẽ nhận được lãi suất bằng cách chênh lệch giữa giá mua và mệnh giá khi trái phiếu đáo hạn.
Ngoài ra, còn có một số loại trái phiếu khác như trái phiếu chuyển đổi, trái phiếu có thể mua lại, trái phiếu bảo lãnh, trái phiếu xanh,…
>> Xem thêm: Vốn 10 triệu kinh doanh gì? Một số mặt hàng siêu lợi nhuận
Đầu tư trái phiếu là gì?
Đầu tư trái phiếu là việc mua trái phiếu của một tổ chức phát hành, với mục đích nhận lãi suất và thu hồi vốn khi trái phiếu đáo hạn. Trái phiếu được xem là một kênh đầu tư an toàn và mang lại lợi nhuận ổn định, phù hợp với những nhà đầu tư có nhu cầu thu nhập thụ động và không muốn chịu nhiều rủi ro.
Khi đầu tư trái phiếu cần lưu ý đến các yếu tố sau:
- Loại trái phiếu: Có nhiều loại trái phiếu khác nhau, được phân loại dựa trên các tiêu chí như tổ chức phát hành, thời hạn, lãi suất,…cần lựa chọn loại trái phiếu phù hợp với nhu cầu và khả năng chấp nhận rủi ro của mình.
- Thông tin về tổ chức phát hành: Nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ thông tin về tổ chức phát hành, bao gồm tình hình tài chính, uy tín, khả năng trả nợ,… để đánh giá mức và giảm thiểu độ rủi ro của trái phiếu.
- Lãi suất trái phiếu: Lãi suất trái phiếu là một yếu tố quan trọng quyết định đến lợi nhuận của nhà đầu tư. Nhà đầu tư cần so sánh lãi suất của các loại trái phiếu khác nhau để lựa chọn loại trái phiếu có lãi suất hấp dẫn nhất.
- Thời hạn trái phiếu: Thời hạn trái phiếu là khoảng thời gian mà nhà đầu tư phải nắm giữ trái phiếu. Nhà đầu tư cần cân nhắc thời hạn trái phiếu phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của mình.
>> Xem thêm: 5 cách kiếm tiền thụ động – tạo ra nhiều nguồn thu nhập tại nhà
Phân biệt giữa trái phiếu và cổ phiếu.
Tổng quan về cổ phiếu.
Để có thể phân biệt một cách rõ ràng giữa hai thì đầu tiên chúng ta cần phải tìm hiểu thật kỹ càng về hai khái niệm này.
Bên cạnh đó, cổ phiếu lại là một hình thức xác nhận lợi ích, quyền lợi cảu người sử hữu cổ phiếu đối với tổ chức phát hành ra cổ phiếu đó. Do đó, người sở hữu cổ phiếu sẽ có quyền, lợi ích nhất định đối với tổ chức phát hành hoặc các công ty, doanh nghiệp. Vì thế, lợi ích thu được từ cổ phiếu sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào tình hình kinh doanh, lợi nhuận của công ty, doanh nghiệp.
Phân biệt trái phiếu và cổ phiếu.
Các đặc điểm giống và khác nhau giữa trái phiếu và cổ phiếu
Trên thực tế, cả hai có ý nghĩa hoàn toàn khác nhau, tuy nhiên thì cả hai đều có những điểm giống và khác nhau, điều này khiến cho không ít người thường xuyên mắc sai lầm trong việc phân biệt chúng.
Các đặc điểm giống nhau
- Cả hai đều là một loại tài sản của người sở hữu, do đó chúng ta hoàn toàn có thể bán, sang nhượng, thế chấp hoặc thừa kế giống như tất cả những tài sản thông thường khác.
- Người sở hữu một trong hai đều nhận được lợi nhuận, lãi suất dù theo nhiều hình thức hay cách tính khác nhau.
- Cả hai đều được coi là các phương tiện giúp các đơn vị, tổ chức phát hành thu hút nguồn vốn một cách hiệu quả, hợp pháp.
- Cả hai đều thể hiện thông qua các hình thức như chứng chỉ, dữ liệu điện tử hoặc bút toán.
- Ngoài ra, để có thể phân biệt một cách rõ ràng giữa thì chúng ta cần dựa vào những điểm khác nhau cơ bản sau đây:
- Đối tượng phát hành. Trái phiếu được phát hành bởi các đối tượng như tổ chức chính phủ hoặc doanh nghiệp còn cổ phiếu được phát hành bởi các công ty cổ phần.
Khác nhau
- Khác biệt bản chất: Về bản chất thực sự, trái phiếu được coi là các khoản nợ, không có khả năng làm tăng trưởng nguồn vốn doanh nghiệp. Ngược lại, cổ phiếu lại có khả năng tăng số vốn của một công ty phát hành.
- Nguồn lợi tức: Nguồn lợi tức thu được là các khoản tiền lãi, lợi tức thu được từ cổ phiếu là nguồn lợi nhuận từ hoạt động của công ty sau khi đã tính thuế.
- Quyền lợi của người sở hữu: Người sở hữu trái phiếu không có quyền biểu quyết hoặc đều cử, ứng cử trong các hoạt động của tổ chức phát hành.
- Khi công ty, doanh nghiệp bị giải thế, số tài sản của công ty sẽ được ưu tiên chi trả cho người sở hữu trái phiếu sau đó mới đến các cổ đông sở hữu cổ phiếu.
- Thời hạn: Thời hạn được quy định rất rõ ràng trong hợp đồng. Ngược lại, cổ phiếu là loại tài sản không có thời hạn và không thể hoàn trả một cách trực tiếp.
>> Xem thêm: Tổng quan về Thuế thu nhập cá nhân (TNCN)
Hy vọng, những thông tin mà Magazinesusa chia sẻ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm “trái phiểu là gì” và phân biệt với cổ phiểu. Người nắm giữ trái phiếu được hưởng lãi định kỳ và nhận lại mệnh giá gốc vào ngày đáo hạn. So với cổ phiếu, trái phiếu có rủi ro thấp hơn nhưng cũng mang lại lợi nhuận thấp hơn.